مصرع راستی کن که به منزل نرسد کج رفتار به کدام ضرب المثل اشاره دارد را از سایت هاب گرام دریافت کنید.
ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد
ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد
داستان ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد
کاربرد ضرب المثل: در تشویق به راستی و درست‌کاری و در نکوهش و متوجه کردن افرادی که به بیراهه می‌روند به کار می‌رود.
داستان ضرب المثل:
یکی از شاهزادگانی که به سعدی شیرازی ارادت داشت، محرمانه از شاهزاده خانم خویش به وی شکایت کرد که همه ساله برای من سه قلوی دختر می‌آورد و از او علاج خواست. سعدی راه‌حلی نشان داد که شاهزاده خانم را سخت برآشفته ساخت و فرمان داد او را از شهر اخراج کنند. شیخ بار سفر بست و زاد و توشه سفر را در یکتای خورجین و تای دیگر را خالی گذاشت.
آن‌گاه خورجین را روی الاغ انداخت، ولی از هر طرف که خورجین را می‌انداخت، آن طرفی که پر بود، سنگینی می‌کرد و به زمین می‌افتاد. شاهزاده خانم که از پنجره قصر این ماجرا را می‌نگریست، به سعدی بانگ زد و گفت: بار کج به منزل نمی‌رسد. چرا وسایلت را مساوی در هر دو طرف خورجین نمی‌گذاری تا تعادل برقرار شود و بارت به زمین نیفتد؟ سعدی گفت: از ترس شما؛ زیرا من هم جز آنچه شما گفته‌اید، نگفتم ولی شما امر کردی مرا از شهر بیرون کنند.
منبع:rasekhoon.net
منبع مطلب : www.beytoote.com
مدیر محترم سایت www.beytoote.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد
این ضرب المثل را در تشویق به راستی و درست‌کاری و در نکوهش و متوجه کردن افرادی که به بیراهه می‌روند به کار می برند.
شعر مشهور
خشت اول را چون نهد معمار کج
تا ثریا می رود دیوار کچ
هم به این موضوع اشاره می کند .راستی ودرستی بهترین راه برای رسیدن به هدف است.هیچ میانبری برای یک شبه پولدار شدن وجود ندارد.
شاید برخی افراد بتوانند با کارهای غیر قانونی و خلاف یک شبه ره صد ساله را طی کنند اما همه افراد موفق سالیان درازی برای موفقیت سختی کشیده و موفق شده اند.
داستان ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد
یکی از شاهزادگانی که به سعدی شیرازی ارادت داشت، محرمانه از شاهزاده خانم خویش به وی شکایت کرد که همه ساله برای من سه قلوی دختر می‌آورد و از او علاج خواست.
سعدی راه‌حلی نشان داد که شاهزاده خانم را سخت برآشفته ساخت و فرمان داد او را از شهر اخراج کنند. شیخ بار سفر بست و زاد و توشه سفر را در یکتای خورجین و تای دیگر را خالی گذاشت.
آن‌گاه خورجین را روی الاغ انداخت، ولی از هر طرف که خورجین را می‌انداخت، آن طرفی که پر بود، سنگینی می‌کرد و به زمین می‌افتاد. شاهزاده خانم که از پنجره قصر این ماجرا را می‌نگریست، به سعدی بانگ زد و گفت: بار کج به منزل نمی‌رسد. چرا وسایلت را مساوی در هر دو طرف خورجین نمی‌گذاری تا تعادل برقرار شود و بارت به زمین نیفتد؟
سعدی گفت: از ترس شما؛ زیرا من هم جز آنچه شما گفته‌اید، نگفتم ولی شما امر کردی مرا از شهر بیرون کنند.
پیامها
ناراستی و حقه‌بازی عاقبت خوبی ندارد.اگر خواهان به سرانجام رسیدن کارها و موفقیت در برنامه‌هایت هستی، راستگو و راست‌کردار باش.نظام آفرینش براساس عدل و راستی بنا شده است و هرگونه کژی و ناراستی بی‌نتیجه و نابود خواهد بود.
این ضرب المثل را در تشویق به راستی و درست‌کاری و در نکوهش و متوجه کردن افرادی که به بیراهه می‌روند به کار می برند.
برای دیدن لیست ضرب المثل ها روی عکس زیر کلیک کنید:
منبع مطلب : www.mihanbod.ir
مدیر محترم سایت www.mihanbod.ir لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
مفاهیم کلیدی درس اول ادبیات نهم
معرفی کلی درس 1
قالب : قصیده ( بیت اول و مصراع دوم تمام بیت ها قافیه یکسان دارند )
مفهوم واژه ها : بامداد : صبح زود تنبیه : هوشیار کردن اقرار : قبول کردن
فکرت : اندیشه تسبیح : عبادت مستمع : شنونده جهالت : نادانی
الوان : رنگارنگ عنب : انگور حقه : صندوقچه یاقوت : نوعی سنگ قیمتی
تقدیر عزیز : فرمان از روی لطف خداوند مسخّر : رام و مطیع انعام : بخشش
1 . بـامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار خوش بود دامن صحرا و تماشای بهار
صبح یک روز بهاری که طول شب و روز یکسان می شود ، تماشای بهار و دیدن صحرا بسیار زیبا و لذّت بخش است .
لیل و نهار آرایه تضاد-بیت اشاره به صبح کاذب در فروردین ماه دارد. دامن صحرا آرایه جان بخشی
2- آفرینش همه تنبیه خداوند دل است دل نـدارد کـه نــدارد بـه خـداوند اقرار
تمام پدیده هایی که در جهان هستی وجود دارد برای بیداری و آگاهی انسان صاحب دل است . کسی که به وجود خدا اقرار و اعتراف نکند هیچ ذوق و احساسی ندارد .
واج آرایی حرف «د»
3- این همه نقش عجب بر در و دیوار وجود هر کـه فکرت نکند نقش بـود بـر دیوار
این همه نقش و نگار و پدیده های عجیبی که در جهان خلقت وجود دارد ، هر کس به این نقش ها و پدیده ها نیندیشد مانند عکس روی دیوار بی روح و بی احساس خواهد بود .
آرایه مراعات (در و دیوار ، آرایه اضافه تشبیهی (در و دیوار وجود ) کنایه (نقش بود بر دیوار )
4- کوه و دریـا و درختان همه در تسبیح اند نه همه مستمعی فهم کند این اسرار
همه ی موجودات هستی کوه و دریا و درختان همه ذکر خدا را می گویند . ولی هر شنونده ای نمی تواند این اسرار و رازهای عالم را بشنود و درک کند .
تلمیح آیه ۴۴ سوره اسراء یسبح لله ما فی السماوات و ما فی الارض...تسبیح می کنند خداوند را آسمان های هفت گانه و زمین و هر چه که در آنهاست ونیست هیچ چیز مگر آن که تسبیح می کند به ستایش او ،ولی نمی فهمید تسبیح ایشان را.
آرایه ی تشخیص آرایه مراعات نظیر ( کوه – دریا – درختان )
5- خبرت هست که مرغان سحر می گویند آخر ای خفته سر از خواب جهالت بردار ؟
آیا خبر داری پرندگانی که در سحرگاهان آواز سر می دهند چه می گویند ؟ ای انسان غافل و نادان ، از خواب غفلت بیدار شو .
آرایه ها ی تشخیص و اضافه تشبیهی دارد.
(خواب جهالت )جهالت رکن اول و خواب رکن دوم اضافه تشبیهی هستش و از نوع تشبیه بلیغ.
6- تا کی آخر چو بنفشه سر غفلت در پیش حیف باشد که تو در خوابی و نرگس بیدار
تا کی می خواهی مانند گل بنفشه سرت را پایین بیندازی و از همه جا غافل باشی ؟ حیف باشد که تو در خواب غفلت باشی و و گل نرگس بیدار و بینای حقایق باشد . ( گل بنفشه نماد بی خبری و غفلت است و گل نرگس نماد بیداری و آگاهی ). در میان گل ها گل بنفشه در مقابل نور بی تفاوت است و هیچ احساسی نداره و نماد انسانهای غافل هست .
بین خواب و بیدار آرایه ی تضاد،بین بنفشه و نرگس ارایه ی مراعات نظیر ،
7- که تواند که دهد میوه ی الوان از چوب ؟ یا که داند که بر آرد گل صد برگ از خار؟هیچ کس جز خداوند توانایی آن را ندارد که از چوب خشک درخت میوه برویاند . و کسی جز خدا نمی تواند از خار گلبرگ های زیبا پدید آورد .
در این بیت چوب مجاز از درخت هست. و بین (میوه و چوب و برگ )هم مراعات نظیر .
و بین( گل و برگ و خار )هم مراعات یا شبکه ی معنایی آرایه استفهام انکاری
8- عقل حیران شود از خوشه ی زرّین عنب فهم عـاجـز شود از حقّـه ی یـاقوت انـار
عقل انسان با دیدن زیبایی خوشه های طلایی رنگ انگور متعجّب می شود و فهم و درک انسان از شناخت چگونگی قرارگرفتن دانه های یاقوت مانند انار در پوسته ناتوان است .
خوشه زرّین عنب : دانه های زرد رنگ انگور را به طلا تشبیه کرده . حقه یاقوت انار : میوۀ انار را به صندوقچه ای شبیه کرده که پر از یاقوت سرخ است حقه : اشاره به جادوگری و شعبده بازی دارد که در قدیم رایج بوده
آرایه مراعات نظیر بین ( عنب و انار )
9- پاک و بی عیب خدایی که به تقدیر عزیز ماه و خورشید مسخّر کند و لیل و نهار
پاک و بی عیب و نقص است خداوندی که با فرمان و سرنوشت تعیین شده توسط خودش ، ماه و خورشید و شب و روز را رام و مطیع خود قرار داده است و هر کدام را به کاری گمارده است ( نظم در خلقت ) .
آرایه تضاد بین ( ماه و خورشید - لیل و نهار )
10- تـا قیامت سخن انـدر کـرم و رحـمت او همه گویند و یـکی گفته نیایـد ز هـزار
همه ی مردم تا روز قیامت از بخشش و بزرگی و رحمت الهی سخن می گویند ولی با این همه
سپاس یکی از هزاران نعمت او بجا آورده نمی شود . تلمیح به آ یه « و ان تعدوا نعمت الله لا تحصوها... »
11- نعمتت بـار خـدایـا زعـدد بیرون است شکر انعام تـو هـرگز نـکند شکـر گـزار
پروردگارا ، نعمت های تو قابل شمارش نیست و هیچ انسان شکر گزاری نمی تواند شکر نعمت
ها و بخشش های تو را بجا بیاورد .
12- سعدیا راست روان گوی سعادت بردند راستی کن که به منزل نرسد کج رفتار
ای سعدی ، این انسان های صادق هستند که خوش بخت خواهند شد تو نیز صداقت و راستی در پیش بگیر زیرا آدم دروغگو هیچ گاه به مقصودش نمی رسد همانطور که بار کج به منزل نخواهد رسید.
آرایه تخلص،کنایه (گوی سعادت بردن ،کنایه از موفق شدند.)،جناس بین راست و راستی،تضاد بین راستی و کج،ضرب المثل (بار کج بین منزل نرسد).
خود ارزیابی :
1- چند نمونه از جلوه های زیبایی آفرینش و نعمت های خدا را در درس بیابید و بیان کنید .
میوه های رنگارنگ - گل صد برگ - خوشه انگور - گل صد برگ و ...
2- مفهوم آیه 44 سوره « اسراء » با کدام بیت ، تناسب دارد ؟
کوه و دریا و درختان همه در تسبیح اند نه همه مستمعی فهم کند این اسرار
تُسَبّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالأَرْضُ وَمَن فِیهِنَّ وَإِن مِّن شَیْءٍ إِلاَّ یُسَبّحُ بحَمْدَهِ وَلَکِن لاَّ تَفْقَهُونَ تَسْبیحَهُمْ إِنَّهُ کَانَ حَلِیمًا غَفُورًا
آسمانهای هفتگانه و زمین و هر کس که در آنهاست او را تسبیح می‌گویند و هیچ چیز نیست مگر اینکه در حال ستایش تسبیح او میگوید ولی شما تسبیح آنها را درنمییابید به راستی که او همواره بردبار [و] آمرزنده است (۴۴)
3- پیام بیت پایانی شعر را توضیح دهید .
صادق و راستگو باشید که نتیجه صداقت ، خوش بختی و سعادت است .
نکته ادبی : مروری بر آرایه های ادبی که آموختیم
تشبیه :
تشبیه
یعنی مانند کردن چیزی به چیز دیگر که به جهت داشتن صفت یا صفاتی با هم مشترک باشند .
هر تشبیه دارای چهار رکن یا پایه است :
1- مشبه : کلمه ای که آن را به کلمه ای دیگر تشبیه می کنیم .
2- مشبه به : کلمه ای که کلمه ی دیگر به آن تشبیه می شود .
3- ادات تشبیه : کلمات یا واژه هایی هستند که نشان دهنده ی پیوند شباهت می باشند و عبارتنداز : همچون ، چون ، مثل ، مانند ، به سان ، شبیه ، نظیر ، همانند ، به کردار و … .
4- وجه شبه : صفت یا ویژگی مشترک بیت مشبه و مشبه به می باشد . ( دلیل شباهت )
جان بخشی به اشیا :
. تشخیص: هرگاه ویژگی های انسان را به غیر انسان نسبت دهیم به آن «شخصیّت بخشی» یا «تشخیص» می‌گویند.در ضمن به این آرایه «انسان نمایی یا انسان نمایی پدیده‌ها یا جان بخشی یا جان بخشی به اشیا » هم گفته می‌شود.
برای استفاده از روش تشخیص باید در عالم خیال خود را به جای آن چیزی بگذاریم که می خواهیم درباره اش بنویسیم،به این ترتیب شادی‌ها،غم‌ها،ترس‌ها و آرزوهایش را بیان می‌کنیم؛چون این روش بسیار خیال انگیز است،تأثیر ش بسیار زیاد است.
مثال ها ؛
شبنم از روی برگ گل برخاست
غنچه هم گفت گر چه دل تنگم
مراعات نظیر :
مراعات نظیر (مراعات النّظیر یا تناسب) : واژه‌هایی که از جهت زمان یا مکان یا موضوع یا عمل یا یک علم یا یک داستان و ... با هم تناسب معنایی ایجاد کنند یا وقتی برخی از واژههای یک کلام، اجزایی از یک کل باشند.
*هر چه روابط در تناسب گسترده‌تر و محکم‌تر باشد، اثر هنرمندانه‌تر است.
شبکه‌ی معنایی یا زنجیره‌ی معنایی : به ارتباط واژه‌ها و مجموعه‌ها با هم‌دیگر که چندین حلقه را به هم پیوند می‌دهند «زنجیره‌ی معنایی» یا «شبکه‌ی معنایی» می‌گویند. در نتیجه از مراعات نظیر یا تناسب گسترده‌تر است.هر شبکه‌ی معنایی از چندین مجموعه‌ی مراعات‌نظیر تشکیل می‌شود.
کوه، بیابان و نهر یک مجموعه و میغ، باران، برف، تگرگ
درخت، شکوفه، گل و شمع، گل، پروانه
جناس : جناس : در لغت یعنی هم جنس بودن، هم‌جنسی
پشته‌ای خار همی‌برد به پشت
عزّت ازخواری نشناخته‌ای عمر در خارکشی باخته‌ای
سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند هم دم گل نمی‌شود یاد سمن نمی‌کند
واج آرایی : واج آرایی یا نغمه‌ی حروف: وقتی تکرار واج یا حرف‌هایی باعث زیبایی شوند.
فغان کاین لولیان شوخ شیرین‌کار شهر‌آشوب چنان بردند صبر از دل که ترکان خان یغما را (تکرار واج ش)
خـیـزیـد و خز آریـد که هنگام خزان است بـاد خـنـک از جـانـب خـوارزم وزان اسـت (تکرار واج خ)
زنگ تفریح را که زنجره زد ( تکرار واج ز)
سـرو چمان مـن چـرا میل چمـن نمی‌کند هـم دم گــل نمی‌شـود یاد سمــن نمی‌کند ( تکرار واج‌های چ و ن)
خـراسان ز چیـن و خـتن خـوش‌تر است کـه خاکش بـه مـاننــد مشک تــر اسـت (تکرار واج‌های خ و ش )
تخلّص : تخلّص : در لغت به معنی «خلاص شدن» و «رهایی یافتن» است. در اصطلاح ادبی ، نام شعری شاعر است که معمولاً شاعر در پایان شعر خود به کار می‌برد. گویی، شاعر با نوشتن تخلّص از بند سخن آزاد می‌شود. تخلّص مانند امضا و نشان است که در پایان شعر می‌آید.
*به بیتی که دارای تخلّص است، «بیت تخلّص» می‌گویند.
سعدیا، راست رُوان گوی سعادت بردند راستی کن که به منزل نرسد کج رفتار
حافظا، در کنج فقر و خلوت شب‌های تار تا بوَد وِردت دعا و درس قرآن غم مخور
**گاه کاربرد فراوان تخلّص در شعر باعث می‌شودکه نام اصلی شاعر، ناشناخته بماند. مثل؛ حافظ، سعدی، شهریار
کنایه : بیان کردن لفظ یا سخنی که بر غیر معنی اصلی خودش دلالت کند.
لقمه چیدن: کنایه از گدایی کردن
قدم در کشیدن : کنایه از کناره گرفتن، عقب نشینی
کمر بستن : کنایه از آماده شدن
در پوستین خلق افتادن : کنایه از غیبت کردن
تلمیح : در لغت به معنی به گوشه‌ی چشم نگاه کردن است. در اصطلاح ادبی ؛ اگر به اشاره یا غیر مستقیم از آیات، روایات، احادیث، داستان‌ها، روی‌داد‌های مهمّ تاریخی و... استفاده شود از آرایه‌ی تلمیح بهره گرفته شده است.
چون خلیل از شعله گل چیدن خوش است
بیستون کندن فرهاد نه کاری است شگفت شور شیرین به سر هر که فتد کوه کن است
سجع : سجع در لغت به معنی آواز کبوتر است. در اصطلاح ادبی کلمه هایی که آهنگ و حرف‌های آخرشان با هم یکی باشدودر نثر بیاید.
*سجع در نثر، مثل قافیه در شعر است.
*از سجع معمولاًٌ در نوشته‌های ادبی استفاده می‌شود.
مثال‌ها :
هنر‌مند هر جا رود قدر بیند و بر صدر نشیند و بی‌هنر لقمه چیند و سختی بیند.
مال با هزینه کردن کم آید و دانش با پراکنده شدن بیفزاید.
در بیت های زیر از کدام عناصر زیبایی سخن ، استفاده شده است ؟ در متن پاسخ داده شد .
بیت دوم را در یک بند توضیح دهید.
همه موجودات عالم ، نشانه هایی روشن از دانایی و توانایی خداوند دارند ، چرا که با نگاه و توجه به این مخلوقات ، می توان به عظمت خالق بزرگ آنها پی برد . کسی که با این همه برهان و دلیل ، ذوق و دانش شناخت خداوند ندارد ، انسان شایسته ای نیست . .
منبع مطلب : adabbordekhon.blogfa.com
مدیر محترم سایت adabbordekhon.blogfa.com لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.
جواب کاربران در نظرات پایین سایت
مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.